De Montignac methode was aan het eind van de jaren 90 erg populair. Na een tijd van minder aandacht voor deze methode zien we dat het de laatste jaren weer steeds meer in zwang komt. In dit artikel lichten we daarom toe hoe het dieet werkt en wanneer je het kunt toepassen. En natuurlijk de belangrijkste vraag: is het een eigenlijk effectief dieet?
Volgens de bedenker Michel Montignac is er eigenlijk geen sprake van echt dieet maar meer van een methode. Toch worden de twee termen vandaag de dag inwisselbaar gebruikt omdat de focus van Montignac wel op voeding ligt. Volgens Montignac komt gewichtstoename immers niet door een te grote hoeveelheid calorieën, maar door een verkeerde combinatie van voedingsstoffen. Het heeft dus geen zin om calorieën te tellen, maar het is belangrijk om op een juiste manier te eten. Het doel is om je eetpatroon levenslang te veranderen, wat dit dieet eigenlijk meer tot een methode maakt.
De doelstellingen van het Montignac Dieet
De Montignac Methode heeft een viertal doelen:
- Een goede beheersing van het lichaamsgewicht
- Bescherming van hart en bloedvaten
- Verbeteren van de geestelijke en fysieke conditie
- Het samen laten gaan van voedingswaarde en gastronomie
Dit dieet gaat dus wat verder dan het puur afslanken, maar uiteraard zijn de andere doelen ook in het voordeel van je gewicht en je gezondheid.
De werking van de methode
Montignac gaat er dus vanuit dat het geen zin heeft om calorieën te tellen, omdat het niet gaat om de hoeveelheid calorieën, maar om de combinatie van voedingsstoffen. Maar wat moet je dan wel doen?
Ten eerste is het belangrijk om de juiste koolhydraten en vetten gescheiden te eten. Goede koolhydraten en goede vetten moeten wel degelijk in je eetpatroon voorkomen, maar niet tegelijk. Dit wordt verderop nader toegelicht.
Daarnaast is het van belang om voldoende vitaminen, mineralen en sporenelementen binnen te krijgen. Deze voedingsstoffen zitten onder andere in de voedingstoffen met de goede koolhydraten. Tenslotte is het belangrijk om vezelrijke en eiwitrijke voeding te eten.
Het verschil tussen goede en slechte koolhydraten
Allereerst is het belangrijk dat het men bij voorkeur goede koolhydraten eet. Goede koolhydraten zijn langzame koolhydraten, dat wil zeggen dat ze een lage glycemische index (GI) hebben. Snelle koolhydraten hebben daarentegen een hoge GI en laten de bloedsuikerspiegel dus sneller stijgen. In de Montignac Methode zijn koolhydraten goed als ze een GI hebben van minder dan 50 en slecht als ze een GI hebben van boven de 50. Goede koolhydraten zitten bijvoorbeeld in volkorenproducten en peulvruchten, terwijl aardappels en suikerhoudende voedingsmiddelen slechte koolhydraten bevatten.
Scheiding tussen koolhydraten en vetten
Maar waarom zou je vetten en koolhydraten scheiden? Als je koolhydraten eet, maakt het lichaam insuline aan, wat ervoor zorgt dat de koolhydraten opgenomen kunnen worden. Als er echter ook vet in de maaltijd zit, zorgt de insuline er volgens Montignac voor dat dit wordt opgeslagen als lichaamsvet. Vet op zich is dus geen grote dikmaker, maar in combinatie met koolhydraten kan het wel tot gewichtstoename leiden.
De twee fases van Montignac
Het Montignac dieet is verdeeld in twee simpele fases:
1) Het gewichtsverlies
Om gewichtsverlies te bereiken worden koolhydraten en vetten in deze fase gescheiden gegeten. Je eet de koolhydraten en vetten beide in combinatie met eiwitrijke voeding en vezels zoals havermout. Bij je “koolhydraat-maaltijd” kan je bijvoorbeeld denken aan een havermoutgerecht met magere melk en fruit. Voor je “vet-maaltijd” kun je onder andere gebakken eieren met spek eten.
Er zijn vele combinaties mogelijk, zolang de koolhydraat-maaltijd maar niet gemengd wordt met vetrijke producten en andersom. Deze fase duurt tot het streefgewicht is bereikt, maar wel minstens twee maanden.
2) Handhaven van het streefgewicht
In de eerste fase heb je een nieuw eetpatroon aangewend. In de tweede fase mogen langzame koolhydraten steeds meer gecombineerd worden met vet. Let op, snelle koolhydraten mogen nooit met vet gegeten worden. Deze slechte koolhydraten worden sowieso alleen met mate gegeten. De tweede fase duurt zolang je op je streefgewicht wilt letten.
De voordelen van de Montignac methode
Een groot voordeel van de Montignac methode is dat je geen calorieën hoeft te tellen. Het is niet nodig om op een houtje te bijten, want je mag best veel eten. Het gaat er juist om wát je eet en niet per se hoeveel je eet.
Daarnaast is er geen sprake van een Montignac dieet, maar van een methode. Je leert een compleet nieuw eetpatroon aan dat je je hele leven vol kan houden. Je valt wellicht iets minder snel af dan door middel van een crashdieet, maar het voordeel is wel dat deze methode een blijvend effect op je gezondheid kan hebben.
Ook geestelijk kan deze methode verhelderend werken. Overgewicht is niet langer een kwestie van een gebrek aan zelfbeheersing, maar het is het gevolg van een voedingspatroon met verkeerde combinaties. Dit kan je ook helpen om de motivatie te vinden om je eetgewoontes te veranderen.
Tenslotte is uit onderzoek gebleken dat het eten van veel snelle koolhydraten de kans op kanker en hart- en vaatziektes verhoogt. De Montignac methode schrijft voor om weinig snelle koolhydraten en verzadigde vetten te eten, wat ten eerste positief werkt op het gewichtsverlies. Ten tweede kan het mogelijk ook de kans op ziektes verminderen. Belangrijk is wel om op te merken dat er nog meer onderzoek nodig is.
Nadelen van de Montignac methode
Allereerst is er geen onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek dat de bewering bevestigt dat het scheiden van koolhydraten en vetten helpt bij het afvallen. Veel aanhangers claimen wel dat ze door de methode gewicht zijn verloren, maar er zijn ook onderzoekers die denken dit een andere reden heeft. Wanneer je bepaalde combinaties niet mag eten, eet je sowieso minder en dat leidt tot gewichtsverlies. Dus het effect zit niet in het scheiden van voedingsmiddelen, maar simpelweg in het feit dat je minder calorieën binnenkrijgt.
Verder kan het ingewikkeld zijn om dit voedingspatroon te volgen. In veel producten zitten immers én vetten én koolhydraten. Praktisch gezien kan het dus moeilijkheden opleveren om elke dag eten op tafel te zetten dat voldoet aan de Montignac principes. Dit kan ertoe leiden dat het op lange termijn niet uitvoerbaar is.
Tot slot zou het kunnen dat er een tekort aan voedingsstoffen ontstaat, omdat het eetpatroon te eenzijdig wordt. Dit hangt wel af van de manier waarop het dieet wordt toegepast.
Ervaringen met het Montignac dieet
Personen die het Montignac dieet hebben gevolgd (of nog steeds volgen) melden zeer sterk uiteenlopende ervaringen. Het is een dieet die de ene persoon geweldig vindt maar de volgende persoon vreselijk vindt. De eerste reden hiervoor is dat de methode van Montignac vrij complex is, met veel regels die niet altijd even logisch lijken. Sommige personen vinden deze strenge structuur juist prettig, terwijl anderen hier alleen maar negatieve ervaringen mee hebben. Ten tweede is het zo dat door het scheiden van koolhydraten en vetten je heel veel voedingscombinaties niet kunt maken. Dit vereist onder meer een sterke verandering in levensstijl. Ook in dit kader zijn er dus sterke ervaringen aan beide kanten van het spectrum te vinden.
Conclusie: Is het Montignac dieet effectief?
De Montignac Methode kan helpen bij gewichtsverlies doordat het eten van onder andere snelle koolhydraten wordt afgeraden. Of het scheiden van koolhydraten en vetten ook een bijdrage levert aan de gewichtsafname is discutabel. Praktisch gezien kan het een uitdaging zijn om volgens de principes van Montignac te eten, maar als het wel lukt, kan het een eetpatroon opleveren dat een leven lang gevolgd kan worden. Hierbij moet je er wel op letten dat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt en het dieet niet eenzijdig wordt.
Wil je meer weten over de Montignac methode en specifieke Montignac recepten inzien? Dan is het boek “Diners” een aanrader. Het boek bevat zo’n 100 uitgebreide recepten voor fase 1 van het dieet.