Cholesterol staat bijna altijd in een negatief daglicht, omdat het in verband wordt gebracht met hart en vaatziekten. Het is aangetoond dat een te hoog cholesterolgehalte in het bloed de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten verhoogt. Het is een zogenaamde risicofactor voor het verkrijgen van aderverkalking, de afzetting van vetten in de bloedvaten. Er wordt gesproken over goed en slecht HDL- en LDL-cholesterol, maar wat is het en wat doet het nu precies?
Wat is de functie van cholesterol?
Je lichaam maakt zowel het HDL- als het LDL-cholesterol aan en doet dat natuurlijk niet voor niets. Het vervult diverse belangrijke functies in je lichaam. Het maakt bijvoorbeeld deel uit van de wanden van de lichaamscellen en houdt deze soepel, het speelt een rol bij de productie van hormonen en galvloeistoffen en functioneert als isolatiemateriaal voor de zenuwbanen. Ook heeft het een belangrijke functie in het transport van vet naar de lichaamscellen.
Vanwege de importantie voor je lichaam, maakt het lichaam zelf, in de lever en het darmweefsel, cholesterol aan. Per dag wordt ongeveer 600 tot 800 milligram aangemaakt. Ter vergelijking: met het eten van een eitje krijg je ongeveer 250 milligram binnen.
De lipoproteïnes
Dit zijn vetdeeltjes gekoppeld aan eiwitdeeltjes. De lipoproteïnes transporteren vetdeeltjes in de bloedbaan. Er wordt onderscheid gemaakt in:
• Very Low Density Lipoprotein (VLDL)
Deze lipoproteïne zorgt voor het transport van triglyceriden door het bloed.
• Low Density Lipoprotein (LDL)
Dit zorgt voor het transport, door het bloed, naar de organen en cellen die het cholesterol nodig hebben.
• High Density Lipoprotein (HDL)
Dit type lipoproteïne verwijdert het overtollige LDL-cholesterol uit de lichaamscellen en transporteert het naar de lever voor eventueel hergebruik. Een eventueel teveel wordt via de gal afgebroken en uitgescheiden via de darmen met de ontlasting.
Indien het gehalte LDL veel hoger is dan het gehalte HDL, heeft dat tot gevolg dat niet alle overtollige LDL-deeltjes door het HDL kunnen worden afgevoerd. Hierdoor wordt de kans groter dat de LDL-deeltjes zich aan de wanden van de bloedvaten gaan afzetten. Als dit gebeurt, kan het LDL niet meer worden afgevoerd naar de lever en zie hier de oorzaak van ‘aderverkalking’.
Wat dus van belang is, is de zogenaamde cholesterolratio. Deze wordt berekend door het totale cholesterolgehalte te delen door het HDL-gehalte. Over het algemeen wordt aangehouden, dat voor mannen een ratio van 4,5 of minder optimaal is en voor vrouwen een ratio van 3,5 of lager. Je kunt cholesterol bij de dokter laten meten, maar het ook heel gemakkelijk zelf doen.
Overdaad schaadt
Uit het voorgaande blijkt dat cholesterol voor ons lichaam onmisbaar is en dus helemaal niet slecht is! Dit wil echter niet zeggen dat je nu maar onbeperkt je gang kan gaan en alle voedsel- en dieetadviezen aan de kant kunt schuiven. Een oud gezegde luidt: “Overdaad schaadt” en dat is van toepassing op alles en dus ook op het cholesterol.
Een te hoog cholesterolgehalte is eigenlijk vooral een duidelijke indicator dat je je voedingsgewoontes misschien eens moet gaan aanpassen. Uit onderzoek is bijvoorbeeld gebleken, dat onverzadigde vetdeeltjes een positieve invloed hebben op het HDL-gehalte, terwijl het eten van verzadigde vetten de aanmaak van LDL-deeltjes verhoogt. Hiermee wordt je een zeer goed instrument in handen gegeven om zelf je cholesterolgehalte binnen de normen te houden.
Tips om je op weg te helpen
Als je jezelf serieus neemt en wat aan je gezondheid wilt doen zonder (in de toekomst) medicijnen te moeten slikken, dan moet je nu beginnen. Doe het niet enkel om je cholesterolgehalte te verlagen, maar om je beter te voelen en meer plezier te krijgen in het leven! Een goede cholesterolratio geeft aan, dat je bezig bent een goede en gezonde levensstijl te ontwikkelen.
Wat je onder andere zelf kunt doen:
• Neem voldoende beweging en verbrandt die overtollige vetten!
• Drink veel water, zodat je lichaam de afvalstoffen snel kan afvoeren.
• Gebruik koudgeperste oliën voor de bereiding van voedsel. Sesamolie, olijfolie en olie van noten. Misschien wat duur om mee te koken, maar begin eens met de salades! Eet ook eens wat vaker noten (geen pinda’s!). Noten bevatten veel vezels en meervoudig onverzadigde vetten en zijn een goede vervanging van koolhydraten. Dit heeft ook nog eens een goede invloed op je bloedsuikerspiegel!
• Vezels zijn zeer belangrijk voor ons lichaam en helpen bij het verlagen van het cholesterolgehalte. Eet daarom voldoende fruit en groeten
• Beperk het eten geraffineerde producten, zoals bijvoorbeeld witte suiker en witmeel, deze verhogen het gehalte triglyceriden (vetten) in het bloed.
Bedenk echter bij alles wat je onderneemt om een gezondere levensstijl te ontwikkelen, dat overdaad schaadt.
Tip! Test nu zelf je cholesterol gehalte met deze goedkope en zeer betrouwbare Cholesterol Test.